ΤΙ ΣΗΜΑΙΝΕΙ ΣΑΚΧΑΡΩΔΗΣ ΔΙΑΒΗΤΗΣ;
ΠΟΙΟΙ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΕΛΕΓΧΟΥΝ ΤΟ ΣΑΚΧΑΡΟ ΤΟΥΣ ΚΑΙ ΚΑΘΕ ΠΟΤΕ;
• Όλα τα άτομα άνω των 45 ετών θα πρέπει να κάνουν αρχικά έναν έλεγχο του σακχάρου τους νηστικοί.
• Ιδιαίτερα σημαντικός είναι ο έλεγχος όσων είναι παχύσαρκοι, άνδρες και γυναίκες.
• Όσοι έχουν γονείς, αδέλφια ή παιδιά με σακχαρώδη διαβήτη.
• Όσοι έχουν υπέρταση ή έχουν υποστεί έμφραγμα ή εγκεφαλικό επεισόδιο.
• Γυναίκες που παρουσίασαν σακχαρώδη διαβήτη κατά την εγκυμοσύνη τους.
• Παιδιά που γεννήθηκαν με βάρος γέννησης > 4κιλά.
• Γυναίκες με σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών.
Κατευθυντήριες οδηγίες ΕΔΕ 2013
Οι ασθενείς που έχουν διαγνωσθεί με σακχαρώδη διαβήτη χρειάζεται να παρακολουθούνται τακτικά από το γιατρό τους. Ο διαβήτης είναι μια νόσος που εξελίσσεται και είναι αναγκαία η συνεργασία γιατρού και ασθενούς ώστε να αποφεύγονται ή να καθυστερούν όσο το δυνατό οι επιπλοκές του.
Για το λόγο αυτό, εκτός από τη μέτρηση του σακχάρου σε φάση νηστείας, είτε 2 ωρες μετά το φαγητό, είτε τυχαία ανάλογα με την ώρα της επίσκεψης στο ιατρείο, χρειάζεται:
Μια εξέταση αίματος στο εργαστήριο, κάθε 3-6 μήνες, που λέγεται γλυκοζυλιωμένη αιμοσφαιρίνη.
Κάθε έτος επίσης είναι αναγκαίος ένας πλήρης αιματολογικός και βιοχημικός έλεγχος της λειτουργίας του ήπατος, των νεφρών, του θυρεοειδούς και ένα ηλεκτροκαρδιογράφημα.
Συγχρόνως, κατά τη διάγνωση του σακχαρώδους διαβήτη είναι απαραίτητη μια επίσκεψη στον οφθαλμίατρο για βυθοσκόπηση. Ανάλογα με την πορεία του διαβήτη και με την κατάσταση του ασθενούς, ο θεράπων ιατρός θα συμβουλεύσει πόσο συχνά θα πρέπει να γίνεται επανεξέταση.
ΠΟΙΕΣ ΤΙΜΕΣ ΣΑΚΧΑΡΟΥ ΘΕΤΟΥΝ ΤΗ ΔΙΑΓΝΩΣΗ;
Για να τεθεί η διάγνωση του σακχαρώδη διαβήτη δεν αρκεί μια και μοναδική τυχαία μέτρηση του σακχάρου στο σπίτι ή στο μικροβιολογικό εργαστήριο. Απαιτείται να γίνει μια επανάληψη της μέτρησης, μετά από 8 ώρες χωρίς τη λήψη τροφής. Εφόσον η τιμή που θα βρεθεί είναι >100mg/dl καλό είναι να επισκεφτούμε έναν ειδικό ιατρό για να διενεργηθεί ένας λεπτομερέστερος έλεγχος. Δε σημαίνει όμως ότι μια τέτοια τιμή σακχάρου θέτει τη διάγνωση του σακχαρώδη διαβήτη. Υπάρχουν και άλλες καταστάσεις που χαρακτηρίζονται ως προ-διαβήτης και πρέπει να τις γνωρίζουμε προκειμένου να λάβουμε τα απαραίτητα προληπτικά και θεραπευτικά μέτρα σε συνεργασία με το γιατρό μας. Ωστόσο μια τιμή σακχάρου νηστείας >126 mg/dl ή μια τιμή >200mg/dl οποιαδήποτε στιγμή της ημέρας ανεξάρτητα από τη λήψη ή όχι τροφής, τότε αυτό μπορεί να σημαίνει σακχαρώδη διαβήτη που χρειάζεται άμεση διερεύνηση και αντιμετώπιση.
ΝΑ ΠΡΟΤΙΜΗΣΩ ΔΙΑΙΤΑ ΚΑΙ ΑΣΚΗΣΗ Ή ΦΑΡΜΑΚΑ;
Η διατροφή είναι πάρα πολύ σημαντική για τον έλεγχο του σακχάρου τόσο στην αρχή του διαβήτη όσο και στη συνέχεια, ενώ λαμβάνει ο ασθενής φάρμακα ή ινσουλίνη. Χωρίς προσπάθεια από τον ασθενή και συμμόρφωση στις σχετικές με τη διατροφή του οδηγίες, οι επιδιωκόμενοι στόχοι δεν επιτυγχάνονται.
Η άσκηση παίζει, ταυτόχρονα με τη απώλεια σωματικού βάρους, πολύ σπουδαίο ρόλο και διατηρεί χαμηλά τα επίπεδα του σακχάρου.
Η επιλογή δίαιτα και άσκηση ή φάρμακα θα γίνει σε συνεργασία με το γιατρό σας γιατί κάποιες φορές αρκούν τα μη φαρμακευτικά μέτρα, συχνότερα όμως είναι άκρως απαραίτητο να γίνονται όλα μαζί προς όφελος του ασθενούς.
ΦΟΒΑΜΑΙ ΝΑ ΞΕΚΙΝΗΣΩ ΙΝΣΟΥΛΙΝΗ
Η επιλογή από το γιατρό σας της προσθήκης ινσουλίνης στη φαρμακευτική σας αγωγή δεν πρέπει να σας τρομάζει. Είναι απόλυτα ασφαλής και το μοναδικό μέσο που θα σας εξασφαλίσει την καλύτερη ρύθμιση του σακχάρου σας, όταν τεθεί στο σωστό χρόνο και δοσολογία. Αν κατανοήσετε καλά τη χρήση της θα νοιώσετε πολύ καλύτερα και θα βελτιώσετε την ποιότητα ζωής σας. Ενημερωθείτε σχετικά χωρίς προκαταλήψεις. Τόσο οι νέες ινσουλίνες, όσο και οι βελόνες και οι συσκευές χορήγησής τους έχουν εξελιχθεί, ώστε να είναι πρακτικές ακόμη και για μικρά παιδιά. Ο πόνος είναι πλέον ανύπαρκτος και η πιθανή αύξηση βάρους είναι πολύ μικρή σε συνδυασμό με σωστή διατροφή.Η έναρξη ινσουλίνης δε σημαίνει επιδείνωση του διαβήτη ή αποτυχία. Ο σακχαρώδης διαβήτης των ενηλίκων είναι μια νόσος που εξελίσσεται και τα αντιδιαβητικά δισκία αναμένεται σε κάποια φάση της ζωής του διαβητικού να μην επαρκούν. Η έγκαιρη αναγνώριση από το γιατρό του κατάλληλου χρόνου έναρξης της ινσουλίνης και η αποδοχή της από τον ασθενή, βοηθά στην καλύτερη αποτελεσματικότητα των δισκίων αλλά και σε λιγότερες ενέσεις ινσουλίνης καθημερινά.
ΥΠΑΡΧΕΙ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΝΑ ΜΕΤΡΑΩ ΛΑΘΟΣ ΤΟ ΣΑΚΧΑΡΟ ΜΟΥ;
Προσοχή στη μέτρηση του σακχάρου σας, γιατί λανθασμένες συνήθειες μπορεί να αλλοιώσουν το αποτέλεσμα.
Πριν από τη μέτρηση θα πρέπει να πλένουμε τα χέρια μας, γιατί μπορεί να επηρεαστεί το αποτέλεσμα αν έχουμε πιάσει πριν τροφές που περιέχουν ζάχαρη, και να τα στεγνώνουμε καλά.Επίσης απομακρύνουμε από τα χέρια υπολείμματα αλκοόλ .
Φυλάμε τις ταινίες μέτρησης σακχάρου σε ξηρό και δροσερό μέρος και όχι στο φαρμακείου του μπάνιου ή μέσα στο ντουλαπάκι του αυτοκινήτου, διότι η υγρασία, η ζέστη ή το κρύο μπορεί να τις αλλοιώσουν.
ΤΙ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΠΡΟΣΕΧΩ ΑΝ ΕΧΩ ΣΑΚΧΑΡΩΔΗ ΔΙΑΒΗΤΗ;
ΠΡΟΣΕΧΟΥΜΕ ΚΑΙ ΦΡΟΝΤΙΖΟΥΜΕ ΤΑ ΠΟΔΙΑ ΜΑΣ
Ο Δωδεκάλογος για την πρόληψη στα πόδια των ατόμων με διαβήτη
• Δεν περπατάμε ξυπόλυτοι ή μόνο με τις κάλτσες, ακόμα και μέσα στο σπίτι. Στην παραλία ή στη θάλασσα φοράμε παπούτσια θαλάσσης.
• Φοράμε άνετα παπούτσια με χοντρό πάτο. Προτιμούμε παπούτσια με βαθύ και ευρύ πέλμα, με αρκετό μήκος και ύψος μπροστά για να χωράνε τα δάκτυλά μας και αρκετό πλάτος στην περιοχή των μεταταρσίων (στο κουτεπιέ). Προτιμούμε να φοράμε αθλητικά παπούτσια, όχι παπούτσια με τακούνια.
• Προτιμούμε να αγοράζουμε καινούρια παπούτσια στο τέλος της ημέρας και όχι πρωινές ώρες.(το απόγευμα τα πόδια μας είναι πιο πρησμένα από το πρωί). Μπορούμε να σχεδιάσουμε το αποτύπωμα του πέλματος μας σε όρθια θέση σε ένα χαρτόνι και να το τοποθετήσουμε στα καινούρια παπούτσια, για να δούμε αν το αποτύπωμα χωράει άνετα στον πάτο του παπουτσιού. Φοράμε τα καινούρια παπούτσια για 1-2 ώρες την ημέρα στην αρχή.
• Ελέγχουμε κάθε βράδυ τα παπούτσια για τυχόν μικροαντικείμενα στο εσωτερικό τους(π.χ. πετραδάκια, κέρματα, καρφιά κ.λ.π) ή για χαλασμένες ραφές και πάτους.
• Δεν φοράμε σφιχτές κάλτσες. Προτιμούμε κάλτσες χωρίς εσωτερικές ραφές, μάλλινες ή ειδικές κάλτσες που μας προτείνει ο γιατρός μας.
• Πλένουμε τα πόδια μας καθημερινά και τα στεγνώνουμε προσεκτικά. Προσέχουμε και στεγνώνουμε ιδιαίτερα τις περιοχές ανάμεσα στα δάκτυλα προσπαθώντας να μην τα απομακρύνουμε πολύ μεταξύ τους.
• Ελέγχουμε τα πόδια κάθε βράδυ για μικρά τραύματα ιδίως στα πέλματα ή στα διαστήματα ανάμεσα στα δάκτυλα. Εάν δεν μπορούμε να φτάσουμε τα πόδια μας οι ίδιοι, χρησιμοποιούμε καθρέφτη για να μπορέσουμε να δούμε τα πέλματα ή ζητάμε την βοήθεια ενός συγγενή ή φίλου. Ψάχνουμε για αλλαγές του συνηθισμένου χρώματος στο δέρμα, ασυνήθιστο πρήξιμο, πληγές, κοψίματα, φουσκάλες, γρατσουνιές, φουσκάλες ή υγρό ή αίμα κάτω από κάλους.
• Αν ανακαλύψουμε οτιδήποτε που δεν είναι φυσιολογικό στο πόδι μας δεν προσπαθούμε να το θεραπεύσουμε μόνοι μας. Ενημερώνουμε το διαβητολόγο που μας παρακολουθεί.
• Δεν αφαιρούμε κάλους με ξυραφάκι ή με αυτοκόλλητα του εμπορίου. Μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε ελαφρόπετρα.
• Δεν χρησιμοποιούμε ζεστό νερό για το μπάνιο. Το χλιαρό νερό θερμοκρασίας 37C είναι το καταλληλότερο. Δοκιμάζουμε το νερό της μπανιέρας και του ντους με τον αγκώνα μας πριν κάνουμε ζεστό μπάνιο. Αποφεύγουμε να τοποθετούμε τα πόδια μας πολύ κοντά στη φωτιά και σε θερμάστρες και δεν τα αφήνουμε πολύ ώρα στον ήλιο.
• Καταπολεμούμε την ξηρότητα του δέρματος των ποδιών κυρίως με ενυδατικές κρέμες ή αφρούς,(περιέχουν ουρία) που συνιστούν ειδικοί. Δε βάζουμε κρέμες ενυδάτωσης ανάμεσα στα δάκτυλα των ποδιών. Το ξηρό δέρμα μπορεί να σκιστεί και οδηγήσει στη δημιουργία πληγών.
• Κόβουμε τα νύχια σε ευθεία γραμμή με το δέρμα. Είναι πιο ασφαλές να χρησιμοποιούμε λίμα και να λιμάρουμε τα νύχια μας, παρά να τα κόβουμε οι ίδιοι με νυχοκόπτη ή ψαλιδάκι. Δεν κόβουμε ποτέ τα νύχια που έχουν μεγαλώσει μέσα στο δέρμα. Προτιμούμε η περιποίηση των ποδιών να γίνεται από ειδικό.
1-2 φορές το χρόνο δείχνουμε τα πόδια μας στο Διαβητολόγο μας
Σημάδια που μας οδηγούν σε γιατρό:
1. Πόδι που πονά
2. Πόδι που άλλαξε χρώμα(κόκκινο ή μελανό)
3. Πόδι που είναι θερμό(όλο ή ένα μέρος του)
4. Άσχημη οσμή στα πόδια
5. Φουσκάλες ή μικρές πληγές
Πηγή: Εταιρεία μελέτης παθήσεων διαβητικού ποδιού